วันพฤหัสบดีที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2553

โครงการกิจกรรมสวดมนต์ไหว้พระ

โครงการมุมธรรมะเพื่อสุขภาพจิต
ตึกศัลยกรรม  โรงพยาบาลกุมภวาปี  ประจำปีงบประมาณ  2549

1.       หลักการและเหตุผล
นโยบายของรัฐในปัจจุบัน      ได้พยายามสร้างกระบวนทัศน์ใหม่ทางสุขภาพที่เน้นการส่งเสริมสุขภาพและ
ป้องกันโรคเป็นสิ่งสำคัญมากกว่าการให้บริการเมื่อยามเจ็บป่วย จากการประเมินสภาพร่างกายและจิตใจในการ      ซักประวัติผู้ป่วยเพื่อวางแผนการพยาบาล            พบว่าผู้ป่วยและญาติทุกคนมีความวิตกกังวลและความเครียดเกี่ยวกับการเจ็บป่วย  กลัวการเจ็บป่วยของตนเองไม่หาย  กลัวการผ่าตัด  กลัวการได้รับการสอดใส่อุปกรณ์เข้าในอวัยวะเพื่อการรักษา  นอกจากความวิตกกังวลและความเครียดที่เกิดจากการเจ็บป่วยแล้ว  ปัญหาทางด้านรายได้และเศรษฐกิจก็เป็นอีกปัญหาหนึ่งที่เกิดขึ้น เพราะฐานะส่วนใหญ่ของผู้ป่วยและญาติที่มาใช้บริการคืออาชีพทำนาและการรับจ้างรายวัน  ซึ่งเมื่อจำเป็นต้องนอนโรงพยาบาล  ทำให้มีค่าใช้จ่ายมากขึ้น  แต่ไม่สามารถออกไปทำงานเพื่อหารายได้ ตามปกติ  จึงส่งผลให้เกิดความเครียดและความวิตกกังวลมากขึ้น
                ดังนั้น  เจ้าหน้าที่ตึกศัลยกรรม  จึงได้จัดทำโครงการกิจกรรมสวดมนต์ไหว้พระก่อนนอนสำหรับผู้ป่วยและญาติที่รับไว้รักษาในตึกศัลยกรรม  เพื่อเป็นการลดความวิตกกังวลและความเครียดของผู้ป่วยและญาติขณะที่นอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาล  และเป็นการส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีสุขภาพที่ดีขึ้นทั้งด้านร่างกายและจิตใจ   โดยให้การดูแลที่ครอบคลุมทั้ง 4 มิติคือร่างกาย  จิตใจ  สังคม  และจิตวิญญาณ

2.       วัตถุประสงค์
2.1    เพื่อลดความวิตกกังวลของผู้ป่วยและญาติขณะนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาล
2.2    เพื่อให้เกิดสัมพันธภาพที่ดีระหว่างผู้ป่วยและญาติด้วยกันเอง  และระหว่างผู้ป่วยและญาติกับเจ้าหน้าที่
2.3    เพื่อให้รับทราบปัญหาขณะนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาล  และดำเนินการแก้ไขได้ทันท่วงที
2.4    เพื่อส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีสุขภาพที่ดีขึ้นทั้งด้านร่างกายและจิตใจ

3.  กลุ่มเป้าหมาย
                 ผู้ป่วยและญาติที่มาใช้บริการในตึกศัลยกรรม 

4.  พื้นที่ดำเนินการ
                บริเวณภายในและระเบียงด้านหน้าฝั่งตะวันออกของตึกศัลยกรรม

5.       ระยะเวลาในการดำเนินงาน
1         มกราคม  2549 - 30  กันยายน  2549

6.       วิธีดำเนินงาน
6.1    ประชุมเจ้าหน้าที่ตึกศัลยกรรมเพื่อวางแผนการทำกิจกรรม
6.2    ทำโครงการเพื่อขออนุมัติ
6.3    ประชุมชี้แจ้งโครงการกับเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง
6.4    ดำเนินกิจกรรมตามโครงการ
                     6.4.1  กิจกรรมประชุมกลุ่มเพื่อเลือกตั้งประธานนำทีมกิจกรรมเมื่อคนเดิมกลับบ้าน              
    (ดังรายละเอียดกิจกรรมในเอกสารแนบ)
                     6.4.2  กิจกรรมสวดมนต์ไหว้พระก่อนนอนทุกวันพระ  (ดังรายละเอียดกิจกรรมในเอกสารแนบ)
6.5    ประเมินผลโครงการ
6.6    สรุปผลโครงการ

7.       งบประมาณ
งบประมาณสนับสนุนจากเงินบำรุงโรงพยาบาลกุมภวาปี
7.1    ค่าอุปกรณ์และสื่อวีดีทัศน์
- แผ่นวีซีดีประกอบกิจกรรม  5 แผ่น ๆ ละ  150  บาท    เป็นเงิน                                       750    บาท
- ค่าธูป เทียน  ดอกไม้บูชาพระ  วันละ  1  คู่ x 40  วัน    เป็นเงิน                                     400    บาท
- ค่าเสื่อสำหรับปูนั่ง   ผืนละ  500 บาท x 2 ผืน               เป็นเงิน                                   1,000    บาท
- ค่าแจกัน  1  คู่                                                                                                                             100     บาท
- ค่าเชิงเทียน  1  คู่                                                                                                                       150     บาท
- ค่ากระถางธูป 1  อัน                                                                                                 100     บาท
- ค่าหนังสือสวดมนต์  เล่มละ  20  บาท X 30  เล่ม                                                                600     บาท
                                                                                                        รวมงบประมาณ                   3,100  บาท
8.       การประเมินผล
8.1    จากแบบสอบถามการร่วมกิจกรรม 
8.2    จากการซักถามระหว่างกิจกรรม
8.3    จากสมุดรับความคิดเห็น                           
8.4    จากการสังเกตพฤติกรรมของผู้ป่วยและญาติ



9.       ผลที่คาดว่าจะได้รับ
9.1    ร้อยละของการทำกิจกรรมสวดมนต์ไหว้พระที่ทำได้     80
9.2    คะแนนความเครียดจากการทำ  Pre  test - Post  test  ลดลงร้อยละ 20
9.3    ร้อยละของผู้ป่วยและญาติที่สามารถเข้าร่วมกิจกรรมได้  60
9.4    ร้อยละของปัญหาของผู้ป่วยที่ได้รับการแก้ไข  80
9.5    ร้อยละของความพึงพอใจ  80

10.   ผู้รับผิดชอบโครงการ
               เจ้าหน้าที่ตึกศัลยกรรม


11.   ผู้เขียนโครงการ                                                                          ………………………………………
                                                                                                                      (  นางภูริกา      สิงคลีประภา )
                                                                                                                                 พยาบาลวิชาชีพ  6



12..  ผู้เสนอโครงการ                                                                          ………………………………………
                                                                                                                         (  นางโกศล      ศรีกงพาน  )
                                                                                                                                    พยาบาลวิชาชีพ  7
                                                                                                                               หัวหน้าตึกศัลยกรรม           



13. ผู้เห็นชอบโครงการ                                                                      ………………………………………
                                                                                                                         (  นางสุภาพร      ขันธีวิทย์  )
                                                                                                                                    พยาบาลวิชาชีพ  7
                                                                                                                             หัวหน้าฝ่ายการพยาบาล      




14. ผู้อนุมัติโครงการ                                                                          ………………………………………
                                                                                                                         (  นายสมิต     ประสันนาการ  )
                                                                                                                    ผู้อำนวยการโรงพยาบาลกุมภวาปี



รายละเอียดกิจกรรมสวดมนต์ไหว้พระ  ในช่วงระยะเวลา  1  วัน
เวลา
กิจกรรม
ผู้รับผิดชอบ
19.00 - 19.20 .
- ทำวัตรเย็น 
( คู่มือหนังสือทำวัตรเย็น  บทสวดแผ่เมตตา  การกราบที่ถูกวิธี จัดพิมพ์โดยคุณอัจฉรา  ราชจันทึก )
-พยาบาล Member  เวรบ่าย
-ตัวแทนจากผู้ป่วยและญาติ
19.20 - 19.25 .
- นั่งสมาธิ   แผ่เมตตา
19.45 - 20.00 .
ประชุมผู้ป่วยและญาติ
- แนะนำตัวสมาชิก
- แต่งตั้งหัวหน้าทีม/ประธานกลุ่ม    ให้มีหน้าที่เป็นตัวเชื่อมระหว่างผู้ใช้บริการกับเจ้าหน้าที่  และเป็นตัวแทนนำในการทำกิจกรรม
- แนะนำการปฏิบัติตัวขณะอยู่โรงพยาบาล
-แลกเปลี่ยนความรู้  ซักถามปัญหา และความต้องการขณะอยู่โรงพยาบาล
-ปิดกิจกรรมกลุ่ม


ภาพกิจกรรมศัลยกรรม




















วันเสาร์ที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2553

...

To love is to risk not being loved in return.
To hope is to risk pain.
To try is to risk failure, but risk must be taken,
because the greatest hazard in life is to risk nothing

เรื่องเล่า โรงพยาบาลกุมภวาปี บทที่ 1

กำลังใจ

....
                ทุกครั้งที่เราได้ไปทำงานที่คลินิกพิเศษ ถามว่าเหนื่อยไม๊ งานหนักรึเปล่า ก็ไม่นะ งานไม่หนักเพราะไม่ต้องเดินตลอดวันตลอดคืนเหมือนอยู่ ward  กายน่ะมันไม่หนักหรอก  แต่ที่หนักคือหนักใจซะมากกว่า  ในการดูแลผู้ป่วยทั่วไปจะเน้นในด้าน ร่างกาย จิตใจ สังคม จิตวิญญาณ  แต่ในส่วนการดูแลผู้ติดเชื้อเอชไอวีจะเน้นด้านจิตใจเป็นอันดับแรก ถ้าจิตใจอ่อนแอ  ยาหมอเทวดาที่ไหนก็ช่วยไม่ได้   มันจึงเป็นเรื่องที่ท้าทายสำหรับผู้ทำงานเกี่ยวกับการดูแลผู้ติดเชื้อเอชไอวี   เราจะต้องเจอกับผู้ติดเชื้อเอชไอวี หลายกลุ่ม กลายรูปแบบ พูดง่าย พูดยาก ไม่รู้ว่าในใจเค้าจะมี มีความคิด มีความรู้สึก  มีความหวัง หรือกำลังใจมากน้อยซักแค่ไหน สายตาที่ส่งยิ้มแบบเป็นมิตร  (เนื่องจากเป็นผู้ที่คุ้นเคยมานาน รับยามานาน รู้จักเจ้าหน้าที่ทุกคน รู้จักสมาชิกในกลุ่ม)  สายตาที่หวาดกลัว กลัวว่าจะมีคนที่ไม่ต้องการให้รู้มาพบมาเห็น กลัวจะเจอกับคนรู้จัก กลัวหมอด่า กลัวทำอะไรไม่ถูก   สายตาที่ยังไม่ไว้วางใจ (ก็จะไว้วางใจได้ยังไง ขนาดคนที่รู้จักกันมานานยังไว้ใจไม่ได้ กับหมอพยาบาล ยังไม่รู้จักกันเลย จะไว้วางใจก็ใช่ที่เนอะ)  หรือแม้แต่สายตาที่เรียบเฉย  เลื่อนลอย  เราก็เจอมาหมด  ไปทำงานที่คลินิกแต่ละครั้ง ผู้ติดเชื้อเค้าจะรู้ไม๊นะ ว่าเราก็มีความรู้สึกที่ไม่ต่างจากเค้าเลย ไปแต่ละครั้งเราก็กลัวเหมือนกันนะว่าวันนี้จะเจออะไร  ผู้ติดเชื้อจะมาตรงเวลาหรือเปล่า  วันนี้คนจะมาเยอะหรือเปล่า  แต่ละคนจะมีปัญหาอะไรให้ต้องแก้รึเปล่า (ไม่ว่าจะยาหาย  ลืมกินยา ยาตกน้ำ มาตามนัดไม่ได้ ขาดนัด  มีอาการผิดปกติ  อาการทรุดหนัก  หรือมีความจำเป็นต้องไปต่างจังหวัดนานๆ จะทำยังไง )  เราไม่รู้ว่าทำงานจะได้อยู่ตำแหน่งอะไร  วันนี้จะทำงานผิดพลาดรึเปล่า  จะแก้ปัญหาให้ผู้ติดเชื้อได้รึเปล่า  ทำงานไม่ทันรึเปล่า กลัวงานไม่ Complete (กลัวมาก)  และที่สำคัญวันนี้จะได้กินข้าวรึเปล่า (แฮะๆ เห็นแก่ตัวนิดนึง)  แม้จะมีความรู้สึกกลัวหมือนกัน  แต่เราก็มีมุมมองที่แตกต่างกัน  ความแตกต่างระหว่างผู้ติดเชื้อกับเจ้าหน้าที่  ความแตกต่างระหว่างผู้ให้บริการและผู้รับบริการ ซึ่งทั้งสองฝ่ายจะทำงานร่วมกันไม่ได้เลยถ้าไม่มีพี่ๆ ทีมจิตอาสา  เราไม่รู้หรอกนะว่าพี่เค้าจบอะไรมา เรียนสูงต่ำแค่ไหน แต่ที่รู้คือพี่เค้าเป็นกำลังใจหนึ่งในการทำงานที่ทำให้เรามาทำงานที่คลินิกพิเศษแล้วไม่เหนื่อยใจ  ถึงแม้ว่าค่าตอบแทนที่พี่เค้าได้รับมันจะเพียงไม่กี่สตางค์ (ถามใครในโรงพยาบาลก็ได้ มีใครอยากได้ไม๊..? ..ไม่มี.. เชื่อเถอะ) แต่ที่พี่เค้ามาทำงานทุกวัน ก็ไม่ใช่เพราะใจหรอกหรือ  ความรู้ที่พี่ๆเค้าอบรมและสั่งสมมา  ประสบการณ์ที่พี่ๆเค้าพบ  อุปสรรคต่างๆที่ผ่านมา เราน่ะเทียบไม่ได้เล๊ย (ถ้าพี่เค้าวิ่งขึ้นบันไดพระใหญ่ถึงขั้นที่ 300 เราคงกำลังคลานต้วมเตี้ยมที่ขั้นที่  50 อยู่ละมั๊ง..บางคนอาจจะรู้สึกว่ามันเสียศักดิ์ศรีความเป็นพยาบาล แต่เรารู้สึกอย่างนั้นจริงๆนี่นา)  พี่ๆเค้าจะคอยช่วยแนะนำผู้ติดเชื้อที่มาใหม่  ว่ามาถึงจะต้องทำอะไรบ้าง  มีขั้นตอนอย่างไรบ้าง  พี่เค้าจะเข้าใจความรู้สึกว่า    ตอนนี้ไม่ว่าผู้ติดเชื้อจะอยู่ในระยะใด แต่ละคนมีความรู้สึกอย่างไรบ้าง  ท้อแท้  สิ้นหวัง  หมดหวัง  หมดหนทาง หรือว่า ในส่วนลึกๆ เค้าจะเสียใจมากแค่ไหน  เราในฐานะผู้ให้บริการ ไม่มีทางที่จะเข้าใจหรอก เรารู้แค่ว่าผู้ที่รู้ว่าตัวเองเป็นผู้ติดเชื้อก็จะต้องเสียใจอยู่แล้ว มันเป็นธรรมดาของผู้ติดเชื้อ  ก็เพราะว่าเรามองว่าเป็นธรรมดาของผู้ติดเชื้อ เราถึงหยั่งไม่ถึงซักทีไง ว่าก้นบึ้งของจิตใจเค้าจะรู้สึกเสียใจมากแค่ไหน แต่ทั้งหมดทั้งมวนพี่ๆจิตอาสาเค้ารู้ไง ..พี่ๆเค้าจะรู้ว่าคนนี้กำลังเสียใจ  คนนี้เค้ากำลังต้องการกำลังใจ  ต้องการที่ปรึกษาใครซักคนที่เค้าไว้วางใจได้  ครอบครัวใครที่กำลังมีปัญหา  ใครที่สังคมรังเกียจ ใครที่ไม่มีงานทำ  พี่ๆจิตอาสาเป็นที่เยียวยาด้านจิตใจของผู้ติดเชื้อได้เป็นอย่างดี  ในด้านความรู้วิชาการ พี่ๆเค้าสามารถเป็นวิทยากรแก่ชุมชนได้เป็นอย่างดี  ทั้งในด้านการป้องกัน  การรักษา  และสันทนาการ  พี่ๆเค้าจะทราบว่ายาต้านแต่ละสูตรเป็นอย่างไร  ยาแต่ละตัวมีฤทธิ์ข้างเคียงเป็นอย่างไร  กินไปนานๆ จะมีอาการอะไรผิดปกติบ้าง  ถ้ามีอาการแบบนี้  ต้องทำอย่างไร  การแก้ปัญหาเบื้องต้นที่บ้านทำอย่างไรบ้าง  การกินยาที่ถูกต้องต้องทำอย่างไร  การดูแลตนเองให้มีสุขภาพที่แข็งแรงต้องทำอย่างไร  หรือแม้แต่เราจะต้องทำอย่างไรเพื่อให้ยอมรับสภาพการเป็นผู้ติดเชื้อและทำให้ตัวเองสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างเป็นสุขโดยไม่ต้องกลัวในสิ่งที่ยังมาไม่ถึง  ทุกๆวันที่มาทำงานไม่ว่าฝนจะตก  แดดจะร้อน  หรืออากาศจะหนาวซักแค่ไหน  พาหนะคู่กายในการฝ่ากับอากาศ คือ รถมอเตอร์ไซค์   แต่ก่อน..พี่ๆเค้าจะต้องมาถึง  ก่อนแปดโมงเช้า  เรายังไม่อยากจะตื่นเลย  ตอนนี้ต้องมาทำงาน 7 โมงเช้า  แต่พี่ๆเค้าก็ต้องมาก่อน 7 โมงเช้า  ระยะทางก็ไม่ใช่ในตัวเมืองกุมภวาปีซะที่ไหน  ห่างตั้งยี่สิบ สามสิบโล  (เราห่างโรง บาลไม่ถึงกิโล  ยังจะมาไม่ทันเลย)   แต่ในความแข็งแกร่งของพี่ๆ ยังมีความอ่อนแออยู่ในตัว (ไม่รู้ว่าพี่เค้าจะอ่อนแอรึเปล่าแต่เรารู้สึกน่ะ) ในยามที่พี่เค้ามีปัญหาทำงานผิดพลาด  ถูกดุ  ถูกว่า  ได้ฟังคำพูดที่คนพูดอาจไม่ได้ตั้งใจ  แต่มันทำให้คนฟัง ฟังแล้วเหมือนคำดูถูกเหยียดหยาม   เราเห็นนะว่าสายตาของพี่ๆเค้าหมดกำลังใจแค่ไหน  รู้ว่าพี่เค้ากำลังเหนื่อย  รับรู้นะว่าพี่เค้ากำลังท้อ  แต่พี่ๆเค้าก็ไม่แพ้  เค้าฝ่าอุปสรรคต่างๆนานา  มาจนถึงทุกวันนี้  มันไม่ใช่ง่ายๆ  กับการทำงานที่ไม่ได้หวังผลตอบแทน  การทำงานด้วยใจ  การทำงานด้วยความเสียสละ   กับค่าเบี้ยเลี้ยงที่ไม่กี่บาท  สวัสดิการอย่างอื่นก็ไม่มี  จริงๆเค้าไม่จำเป็นต้องเสียเวลามาทำก็ได้ ไปทำอย่างอื่น รายได้เยอะกว่านี้อีก  แต่พี่ๆเค้าก็ไม่ไปไหน  เพราะพี่เค้ามีใจทั้งใจที่มอบให้แก่กลุ่มผู้ติดเชื้อ   กี่ปีแล้วนะที่เราจะต้องได้เห็นใครซักคน ทุกครั้งที่ไปทำงานตอนเช้า  คอยช่วยเหลือแนะนำ   หาของให้  การทำงานที่ไม่เครียด  มีแต่รอยยิ้มและเสียงหัวเราะ  มีแต่คำว่าพี่กับน้อง  สิ่งที่พบอาจเป็นแค่เวลา Part  time  แต่ความรู้สึกต่อพี่ๆ  ไม่ใช่ความรู้สึก Part  time  แต่มันเป็นความรู้สึกแบบนั้นจริงๆ  รู้สึกเหมือนน้องที่รู้สึกต่อพี่ๆที่แสนดี  และยังคงจะรู้สึกต่อไป ไม่ว่าจะได้ทำงานร่วมกันหรือไม่ก็ตาม  สู้ สู้ต่อไปนะคะ  พี่เอก  พี่จัย  พี่รุจ......